Ο Hugo Ball (Χούγκο Μπαλ) απαγγέλλει το Καραβάνι των Ελεφάντων σε Ντανταϊστική εκδήλωση, 1916Ο Hugo Ball ήταν ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους του Ντανταϊστικού κινήματος. Τη λέξη Νταντά (Dada) οι εισηγητές του κινήματος τη βρήκαν τυχαία στο λεξικό (στη γλώσσα των νηπίων σημαίνει αλογάκι) και για αυτούς είναι μια λέξη χωρίς νόημα, δε σημαίνει τίποτα. Επιλέχτηκε όπως εξήγησαν μηδενιστικά, αναρχικά, ανατρεπτικά, για να δηλώσει το τέλος της τέχνης. Το 1916, κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, οι Ντανταϊστές ίδρυσαν το κίνημα στο "Καμπαρέ Βολταίρ", στη Ζυρίχη, μια πόλη στην οποία κατέφευγαν όλοι οι πολιτικοί εξόριστοι (Λένιν, Τζόυς, Στραβίνσκι).
Οι Ντανταϊστές ήταν ζωγράφοι, αλλά και ποιητές όπως ο Τριστάν Τζαρά και ο Ούγκο Μπάλ. Στο καμπαρέ που ήταν μαζί και γκαλερί, θέατρο, αίθουσα χορού και πειραματικό εργαστήριο, σε μια μικρή σκηνή, στήνονταν θεατρικά σκετς και αυτοσχέδιες παραστάσεις.
Ο ποιητής Μπαλ πίστευε ότι η δημοσιογραφία και η πολιτική είχαν υποβιβάσει ανεπανόρθωτα τη σημασία των λέξεων και ότι αυτό αποτελούσε σύμπτωμα της γενικότερης παρακμής του δυτικού πολιτισμού. Σαν λύση πρότεινε την αποδόμηση της γλώσσας, με τον περιορισμό των λέξεων σε ήχους. Δημιούργησε λοιπόν την ηχητική ποίηση που ήταν ένα κολάζ απλών ήχων:
γκανζι μπερι μπιμπα
γκλαντριντι λαουλι λονι καντορι
γκαντζαμα μπιμ μπερι γκλασαλα
γκλαντριντι γκλασαλα τουμφ ζιμπραμπιμ
μπλασα γκαλασασα τουμφ ζιμπραμπιμ...
Ένα από αυτά τα "Ηχοποιήματα" ήταν το καραβάνι των Ελεφάντων". Το απήγγειλε με στόμφο σε εκδήλωση στο καμπαρέ Βολταίρ, το 1916, ντυμένος με ένα ειδικό, παράξενο κοστούμι που είχε σχεδιάσει, μπροστά σε ένα κοινό που φώναζε, χειροκροτούσε, γιουχάιζε.
γκλαντριντι λαουλι λονι καντορι
γκαντζαμα μπιμ μπερι γκλασαλα
γκλαντριντι γκλασαλα τουμφ ζιμπραμπιμ
μπλασα γκαλασασα τουμφ ζιμπραμπιμ...
Ένα από αυτά τα "Ηχοποιήματα" ήταν το καραβάνι των Ελεφάντων". Το απήγγειλε με στόμφο σε εκδήλωση στο καμπαρέ Βολταίρ, το 1916, ντυμένος με ένα ειδικό, παράξενο κοστούμι που είχε σχεδιάσει, μπροστά σε ένα κοινό που φώναζε, χειροκροτούσε, γιουχάιζε.
Το "Ηχοποίημα", Καραβάνι των Ελεφάντων, του Hugo BallΟι Ντανταϊστές, αποφασισμένοι να δώσουν στην αστική τάξη, που είχε προκαλέσει τον πόλεμο τη χαριστική βολή, εισήγαγαν την αντιτέχνη, διακήρυξαν την ανοησία, την ειρωνεία, την κοροϊδία, το ά-λογο και αναζήτησαν στο ασυνείδητο τις πηγές της έμπνευσής τους. Έκαναν τα πάντα για να σκανδαλίσουν το φίνο γούστο της αστικής τάξης.
Δες παρακάτω μια σύγχρονη παραλλαγή του Καραβανιού του Μπαλ σε Flash
.
12 σχόλια:
Πώς να φτιάξετε ένα ντανταϊστικό ποίημα κατά τον Τριστάν Τζαρά:
Πάρτε μια εφημερίδα.
Πάρτε ένα ψαλίδι.
Διαλέξτε από την εφημερίδα ένα άρθρο στο μέγεθος του ποιήματος που θέλετε να φτιάξετε.
Κόψτε με το ψαλίδι το άρθρο.
Κατόπιν κόψτε προσεκτικά τις λέξεις που αποτελούν το άρθρο και βάλτε τις μέσα σε μια τσάντα.
Αρχίστε να βγάζετε από την τσάντα τη μια λέξη μετά την άλλη.
Αντιγράψτε τις ευσυνείδητα με την σειρά που βγήκαν από την τσάντα.
Το ποίημα θα σας μοιάζει.
Και να που γίνατε ένας άπειρα πρωτότυπος συγγραφέας με μια χαριτωμένη ευαισθησία, έστω κι αν δε σας καταλαβαίνει το κοπάδι.
Έλα Προλετίνα* φτιάξε ένα!(Γράψε σε σχόλιο)
*όπου "Προλετίνα" διάβαζε το όνομά σου.
(Η Προλετίνα να το διαβάσει όπως είναι).
εχω να κανω μια ερωτηση:αφου οι ντανταιστεσ ηταν αντι8ετοι με την τεχνη γιατι ομωσ εφτιαξαν το καμπαρε που ηταν και γκαλερι αρα λογικα προβαλλονταν εργα τεχνησ? η8ελαν να δηλωσουν το τελοσ τησ τεχνησ αλλα οι ιδιοι ηταν ζωγραφοι. γιατι?
kiria 8a ftiaksw ena dadaistiko poihma alla oxi se sxolio alla se kolaz k 8a sas to ferw sto sxoleio ti trith na to deite....
...pRoLeTiNa...
Στο βαθμό που το θεσμικό καλλιτεχνικό σύστημα, αφομοιώνει τις νανταϊστικές "καλλιτεχνικές" προτάσεις και τις εξετάζει σαν κάτι που δεν είναι, δηλαδή σαν έργα τέχνης τις αποδυναμώνει. Η δύναμη των ντανταϊστών ήταν η ανατρεπτική και προκλητική τους στάση και όχι η παραγωγή έργων τέχνης. Στόχος τους ήταν η ρήξη με ό,τι μέχρι τότε θεωρείτο τέχνη, δηλαδή η Αντι-τέχνη
akoma kalitera proletina!
Η ζωή μου είναι πολύ φτηνή, δεν είναι δικό μου παρά μόνο το 30% της. Η ζωή μου περιέχει 30% ζωή. Τo 5% είναι αφιερωμένο σε μια κατάσταση ημιδιάφανης νάρκης που συνοδεύεται από αναιμικούς κρότους. Αυτό το 5% λέγεται DADA.
εκεινoi πριν τη δημιουργια του κινηματοσ ηταν καλλιτεχνεσ? δημιουργουσαν εργα τεχνησ? και μετα αρνηθηκαν οτι ειναι τεχνη θεωρωντασ τα αντι-τεχνη?
O ντανταϊσμός δεν ξεφύτρωσε ξαφνικά.Υπήρξε το ιδιαίτερο προϊόν μιας ιδιαίτερης ιστορικής κατάστασης και κάποιων έκτακτων κοινωνικών συνθηκών. Το κίνημα αυτό στρέφεται ενάντια σε όλες τις αξίες, ακόμα και ενάντια στον εαυτό του. Οι ντανταϊστές έφτυναν τα πάντα, του προσώπου τους συμπεριλαμβανομένου.
ΟΧΙ ΑΛΛΑ ΛΟΓΙΑ!
mpa? k ta zara einai dada?
Αναρχικό χιούμορ, ειρωνεία, πρόκληση, διαμαρτυρία...Μόλις τώρα κατάλαβα ότι το Ακέφαλο Κοτόπουλο είναι Ντανταϊστής!
Δημοσίευση σχολίου